Chắc hẳn chúng ta đã nghe nói nhiều đến các ngành nghề như nông lâm ngư nghiệp và đặc biệt là nông nghiệp rồi đúng không? Vì nông nghiệp là một ngành kinh tế quan trọng của Việt Nam và ngày nay nước ta vẫn là một nước nông nghiệp. Vậy bạn đã bao giờ thắc mắc nông nghiệp là gì chưa? Nếu chưa thì chúng ta cùng nhau tìm hiểu dưới bài viết này nhé!
Danh Mục Bài Viết
Tìm hiểu về khái niệm và phân loại nền nông nghiệp
Dưới đây là khái niệm và phân loại nền nông nghiệp ở nước ta hiện nay!
Khái niệm về nông nghiệp
Nông nghiệp là ngành kinh tế quốc dân, là một trong những bộ phận chủ yếu của sản xuất vật chất, lương thực cho người tiêu dùng và cũng như cung cấp nguồn nguyên liệu cho nền công nghiệp. Trong nông nghiệp, việc sản xuất ra sản phẩm không chỉ gắn với quá trình kinh tế mà còn gắn với quá trình tái sản xuất tự nhiên.
Để kinh doanh nông nghiệp đúng nghĩa, điều quan trọng là phải hiểu và vận dụng các quy luật kinh tế của sự phát triển cây trồng vật nuôi. Nông nghiệp bao gồm hai ngành đó là trồng trọt và chăn nuôi. Ngành trồng trọt bao gồm sản xuất ngũ cốc, hoa màu, khoai tây, trồng rau, cũng như làm vườn. Ngành chăn nuôi bao gồm chăn nuôi gia súc có sừng lớn, cừu, lợn, gia cầm.
Trong nông nghiệp, đất đai là một trong những tư liệu sản xuất chủ yếu. Đặc điểm của đất với tư cách là tư liệu sản xuất là: nếu sử dụng hợp lý thì độ phì nhiêu của đất không bị suy kiệt mà còn tăng lên. Đặc trưng cho nông nghiệp là tính thời vụ của những công việc quan trọng nhất trong sản xuất, sản phẩm là sự tách biệt khá lớn giữa thời gian sản xuất và thời gian lao động do đặc điểm của sản xuất nông nghiệp…
Nền nông nghiệp truyền thống của Việt Nam là thâm canh lúa nước và cây hoa màu, hiện nay được chia thành nhiều ngành sản xuất. Từ Cách mạng Tháng Tám năm 1945 đến nay, nông nghiệp Việt Nam đã có những bước phát triển quan trọng như sản xuất nông nghiệp trở nên phong phú, đa dạng, phát huy tiềm năng của các vùng tự nhiên đồng bằng và trung du.
Vùng miền núi, giống cây trồng (đặc biệt là lúa và cây lương thực) và vật nuôi biến đổi, phát triển hệ thống thủy lợi. Phân bón, thuốc bảo vệ thực vật tương đối đầy đủ, sản lượng và năng suất cây trồng, vật nuôi đều tăng rõ rệt.
Phân loại ngành nông nghiệp
Trong nông nghiệp có ba loại hình chính, tùy thuộc vào hình thái của quá trình sản xuất.
-
Nông nghiệp thuần túy hay còn gọi là nông nghiệp tự cung tự cấp với đặc điểm là sản xuất với đầu vào và đầu ra thô sơ, phục vụ chủ yếu cho cá nhân hoặc hộ gia đình. Trong hạng mục này, có rất ít cơ giới hóa.
-
Nông nghiệp thâm canh là lĩnh vực nông nghiệp thâm canh, chuyên môn hóa hầu hết các khâu, sử dụng máy móc hiện đại. Ở loại hình này, đầu vào là các sản phẩm chuyên biệt như các loại thuốc trừ sâu, phân hóa học, hạt giống và được ghi rõ trong đầu ra là sản phẩm thương mại.
-
Nông nghiệp công nghệ cao hay nông nghiệp 4.0 là một thuật ngữ xuất hiện và sử dụng lần đầu tiên tại Đức. Theo cách phân loại này, nông nghiệp được hiểu là các hoạt động sản xuất gắn với cây trồng và vật nuôi được liên kết với nhau từ bên trong hoặc bên ngoài. Tức là thông tin được số hóa từ quá trình sản xuất đến giao dịch với đối tác. Sử dụng tiến bộ của khoa học công nghệ trong việc tính toán, mô phỏng quy trình trồng trọt, chăn nuôi, từ đó lựa chọn quy trình tối ưu để tiến hành sản xuất thực tế. Trong quá trình sản xuất, các số liệu thống kê liên tục được trí tuệ nhân tạo theo dõi và phân tích để điều chỉnh cho phù hợp, đạt năng suất cao nhất.
Một số đặc điểm và vai trò của sản xuất nông nghiệp
Đặc điểm của sản xuất nền nông nghiệp
Dưới đây là một số đặc điểm của một nền nông nghiệp!
Đất đai là một tư liệu sản xuất chủ yếu và không thể thay thế được
Đây là đặc điểm quan trọng giúp phân biệt nông nghiệp với công nghiệp. Không có đất đai thì không có các hoạt động sản xuất nền nông nghiệp. Quy mô và phương hướng sản xuất, mức độ canh tác, thậm chí cả việc tổ chức lãnh thổ đều phụ thuộc nhiều vào đất đai. Đặc điểm này đòi hỏi trong sản xuất nông nghiệp phải duy trì và nâng cao độ pH của đất, sử dụng hợp lý và tiết kiệm.
Vật nuôi cùng cây trồng là đối tượng sản xuất nông nghiệp và sản xuất nông nghiệp thường mang tính thời vụ
Đối tượng của sản xuất nông nghiệp là sinh vật, cơ thể sống. Chúng sinh trưởng và phát triển theo quy luật sinh học và chịu tác động rất lớn của quy luật tự nhiên. Vì vậy, hiểu biết và tôn trọng các quy luật sinh học, tự nhiên là yêu cầu quan trọng trong quá trình sản xuất nông nghiệp.
Đây là đặc điểm tiêu biểu của sản xuất nông nghiệp, đặc biệt là trồng trọt. Thời gian sinh trưởng và phát triển của cây trồng, vật nuôi tương đối dài, khác nhau và qua hàng loạt giai đoạn kế tiếp nhau. Thời gian sản xuất luôn dài hơn thời gian lao động cần thiết để tạo ra sản phẩm cây trồng hoặc vật nuôi. Sự không phù hợp nói trên là nguyên nhân của tính thời vụ. Để khắc phục tình trạng này, cần xây dựng cơ cấu nông nghiệp hợp lý cũng như đa dạng hoá sản xuất (tăng vụ, xen canh, xen canh) và phát triển các ngành dịch vụ.
Sản xuất nông nghiệp phụ thuộc lớn vào những điều kiện tự nhiên
Đặc điểm này bắt nguồn từ đối tượng lao động nông nghiệp là cây trồng, vật nuôi. Nên nền nông nghiệp chỉ có thể tồn tại và phát triển khi có đủ 5 yếu tố cơ bản của tự nhiên đó là nhiệt độ, nước, ánh sáng, không khí và chất dinh dưỡng. Các yếu tố này kết hợp chặt chẽ với nhau, phối hợp với nhau trong một thể thống nhất và không thể thay thế được.
Nông nghiệp đã trở thành một trong những ngành sản xuất hàng hóa trong nền kinh tế hiện đại ngày nay
Biểu hiện cụ thể của xu hướng này là hình thành và phát triển các vùng nông sản chuyên canh và đẩy mạnh chế biến nông sản để nâng cao giá trị thương mại.
Vai trò của nền nông nghiệp đối với sự phát triển kinh tế hiện nay
Dưới đây là một số vai trò của nền nông nghiệp đối với sự phát triển kinh tế của nước ta hiện nay!
Cung cấp thực phẩm nhằm đáp ứng các nhu cầu xã hội
Lương thực là yếu tố đầu tiên quyết định sự tồn tại và phát triển của con người và sự phát triển kinh tế – xã hội của đất nước. Khi xã hội phát triển, mức sống của con người ngày càng được nâng cao thì nhu cầu về lương thực, thực phẩm của con người cũng ngày càng cao cả về số lượng, chất lượng và chủng loại. Đó là do tác động của các yếu tố gia tăng dân số và nhu cầu nâng cao mức sống của con người.
Cung cấp đầu vào cho phát triển công nghiệp và các khu đô thị
Nông nghiệp ở các nước đang phát triển là nguồn cung cấp lao động và dự trữ cho phát triển công nghiệp và đô thị. Ngành nông nghiệp còn cung cấp nguồn nguyên liệu lớn cho công nghiệp, đặc biệt là công nghiệp chế biến. Thông qua công nghiệp chế biến, giá trị nông sản tăng lên gấp nhiều lần, nâng cao sức cạnh tranh của nông sản, mở rộng thị trường …
Khu vực nông nghiệp là nguồn cung cấp vốn lớn nhất cho phát triển kinh tế trong đó có công nghiệp, đặc biệt là trong giai đoạn đầu của quá trình công nghiệp hóa, vì đây là khu vực lớn nhất cả về lao động và sản phẩm. Mọi người. Vốn nông nghiệp có thể được tạo ra bằng nhiều cách như tiền tiết kiệm của nông dân đầu tư vào các hoạt động phi nông nghiệp, thuế nông nghiệp, ngoại tệ thu được từ xuất khẩu nông sản.
Trở thành thị trường tiêu dùng của ngành công nghiệp và dịch vụ
Nông nghiệp, nông thôn là thị trường tiêu thụ chính của ngành. Ở hầu hết các nước đang phát triển, sản lượng công nghiệp bao gồm cả tư liệu sản xuất và tư liệu sản xuất. Những thay đổi về nhu cầu trong lĩnh vực nông nghiệp và nông thôn sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sản lượng trong lĩnh vực phi nông nghiệp.
Phát triển mạnh nông nghiệp, nâng cao thu nhập của nông dân, tăng sức mua từ nông thôn sẽ làm tăng nhu cầu tiêu thụ sản phẩm công nghiệp, thúc đẩy công nghiệp phát triển, từng bước nâng cao chất lượng sản phẩm. nông sản và có thể cạnh tranh với thị trường thế giới.
Tham gia xuất khẩu
Nông nghiệp được coi là một nguồn thu ngoại tệ lớn. Hàng nông, lâm, thủy sản thâm nhập thị trường quốc tế dễ hơn hàng công nghiệp. Vì vậy, ở các nước đang phát triển, nguồn thu ngoại tệ xuất khẩu chủ yếu dựa vào các mặt hàng nông, lâm và thủy sản.
Tuy nhiên, xuất khẩu nông lâm thủy sản thường gặp bất lợi do giá cả trên thị trường thế giới có xu hướng giảm, trong khi giá sản phẩm công nghiệp tăng, tỷ giá hối đoái mở rộng chênh lệch giữa nông sản và công nghiệp. Công nghệ mở rộng làm cho nông nghiệp và nông thôn thua kém so với công nghiệp và thành thị. Thời gian qua, một số nước đã đa dạng hóa sản xuất, xuất khẩu nhiều loại nông, lâm, thủy sản, nhằm mang lại nguồn ngoại tệ đáng kể cho đất nước.
Nền nông nghiệp góp phần bảo vệ môi trường
Nông nghiệp, nông thôn có vai trò to lớn và là cơ sở để phát triển bền vững về môi trường vì sản xuất nông nghiệp gắn liền trực tiếp với môi trường tự nhiên như đất đai, khí hậu, thời tiết và thủy văn.
Lời kết
Những chia sẻ trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về nông nghiệp là gì cũng như những đặc điểm và vai trò của nông nghiệp nước ta hiện nay rồi đúng không nào!